Awọn agbẹ ọdunkun ara ilu Scotland ti sọ pe aidaniloju ti o yika agbara wọn lati ta si Northern Ireland post-Brexit n fa awọn miliọnu poun ni awọn adanu, ti o mu ki minisita fun ayika ti ilu Scotland fesun kan ijọba pe o tọju ile-iṣẹ naa bi “inawo” ninu awọn ijiroro iṣowo.
Lakoko awọn ipeja ni Ilu Scotland ti ṣe itọju bi ayo ni awọn ijiroro Brexit, Awọn agbẹ ọdunkun irugbin ara ilu Scotland - ọkan ninu awọn okeere ti o tobi julọ fun iṣelọpọ ti awọn eerun ati awọn agaran ni agbaye - ti sọ fun wọn pe yoo ṣeeṣe pe wọn yoo ni anfani lati gbe ọja lọ si Northern Ireland lati 1 Oṣu Kini bi awọn nkan ṣe duro.
Awọn irugbin irugbin jẹ poteto lati inu eyiti awọn miiran ti dagba ṣugbọn pẹlu awọn sọwedowo ilera jakejado EU fun blight, kokoro ati awọn aisan miiran ṣaaju tita ni iṣowo. Ile-iṣẹ ilu Scotland jẹ iroyin fun 75% ti iṣelọpọ UK ati pe o tọ diẹ sii ju £ 200m lọ ni ọdun kan, iye mẹfa ni iye ti ṣẹṣẹ ṣe adehun awọn ipeja pẹlu Norway ṣugbọn dwarfed nipasẹ trade 1.4bn apapọ iṣowo ẹja UK.
Mairi Gougeon ti kọwe si Oluwa Gardiner ti Kimble, ile igbimọ aṣofin labẹ akọwe ti ilu fun awọn ọrọ igberiko, lati sọ pe awọn agbẹ ọdunkun ara ilu Scotland, ọpọlọpọ ninu wọn ti n ṣowo awọn iṣowo ẹbi, ti wa labẹ “igara alaragbayida”.
Ni aarin ọrọ naa ni aaye pataki ti Northern Ireland lẹhin Brexit, ni atẹle awọn ofin aṣa EU lori ounjẹ ati awọn ẹranko ti nwọle lati Ilu Gẹẹsi boya adehun iṣowo wa tabi rara.
Ṣugbọn Gougeon rojọ pe lakoko ti UK n fun EU ni akoko iyipada oṣu mẹfa lati gba awọn irugbin ati awọn irugbin Yuroopu laaye lati ta ni Ilu Gẹẹsi, “eto idapada ko si fun wa”. Eyi fi awọn ọja EU silẹ ati Northern Ireland ni pipade si awọn aṣelọpọ Scotland.
“Mo gbọdọ beere lẹẹkansii pe ki o kan si EU ni kiakia lati tẹ fun ipinnu ni kutukutu ti awọn ohun elo ti o ṣe deede ni UK,” o kọwe ninu lẹta kan ti Guardian naa rii, ni fifi kun pe ile-iṣẹ naa dojuko pipadanu owo £ 15m akọkọ “bi abajade ti ko ni iraye si EU tabi NI ”.
awọn oye ni Defra ti sọ pe wọn n duro de EU lati da afiṣe mọ ṣugbọn awọn agbẹ sọ pe wọn ko le ṣe iṣowo kan lori iru aidaniloju bẹ pẹlu kan Awọn ọjọ 59 lati lọ ṣaaju opin akoko iyipada ti UK.
Iain Barbour, ti o nṣakoso irugbin JBA ti ọdun mẹwa poteto ni Dumfries pẹlu baba rẹ, sọ pe ipo naa n jẹ ki igbesi aye awọn eniyan “ni ibanujẹ”.
“Ti ajalu nla kan ba wa ati irugbin ọdunkun Northern Ireland kuna, a ko ni gba wa laaye lati fi poteto irugbin ranṣẹ lati ran wọn lọwọ. Paapaa Asda ati Tescos, wọn ko ni gba wọn laaye lati jẹ poteto lati ọdọ wa, ”o sọ.
Awọn poteto irugbin ara ilu Scotland ni a ka si bošewa goolu kariaye nitori wọn ko ni itara si awọn aisan nitori oju-ọjọ, eyiti o fi wọn si ipele ti o ga julọ ju awọn ilana EU lọ, o sọ.
Pẹlu awọn irugbin poteto akọkọ ti a gbin ni ayika 17 Oṣu Kẹta fun awọn ikore ni kutukutu Oṣu Karun, “awọn alabara ni Northern Ireland n sare siwaju lati ṣajọ,” Barbour sọ pe bi o ba jẹ pe a ti gbese ile Spud lati 1 Oṣu Kini.
Boris Johnson sọ pe EU n halẹ lati “ṣe idiwọ” awọn ipese ounjẹ si Northern Ireland ni oṣu to kọja, mu ọrọ naa lọ si ipele iṣelu ibẹjadi kan. Awọn olupese ti irugbin n bẹru bayi pe wọn yoo jẹ ibajẹ onigbọwọ.
“Mo jẹ gaan gaan nipa rẹ. A ti rii ilosoke 6,000% ni ibeere lati ọdọ diẹ ninu awọn alabara wa ti n ṣajọpọ, ”Paulo Arrigo sọ, ti o ṣakoso olutaja irugbin ti Ilu Italia Franchi ni Harrow.
“Ṣe o mọ kini imọran Defra jẹ? Sọ fun gbogbo eniyan ni Northern Ireland lati gba awọn ọja wọn ṣaaju Keresimesi, ”Arrigo sọ.
Agbẹnusọ kan ti Defra sọ pe o loye pataki irugbin ati awọn okeere ti awọn ohun elo itankale miiran fun awọn iṣowo ti ọgangan UK, ati pe o jẹri si aabo iraye si ọja kọja opin akoko iyipada.
“A ti ṣe agbekalẹ tẹlẹ ni ohun elo ti o ṣe deede, ni ipo UK, si igbimọ Yuroopu - ati duro de esi wọn,” o sọ.